ประวัติส้มตำที่มาของอาหารรสจัดจ้าน

ถ้าพูดถึงอาหารไทยที่รสชาติจัดจ้านแล้วล่ะก็หลายๆคนคงนึกถึง “ส้มตำ” เป็นอันดับต้นๆ ส้มตำเป็นอาหารจานหลักที่ทุกคนโปรดปราน เรียกได้ว่าถ้าให้ทานทุกวันก็ยังได้ เพราะคนไทยคู่กับอาหารแซ่บๆอยู่แล้ว ยิ่งถ้ารสมือในการตำถูกจริตแล้วล่ะก็บอกเลยว่าไม่มีเบื่อ แต่ถ้านึกถึงส้มตำแล้วก็จะต้องนึกถึงภาคอีสาน ที่มีการตำส้มตำแบบต้นตำหรับ รสชาติเป็นเอกลักษณ์ที่แซ่บ จัดจ้าน เผ็ดร้อน ใส่พริกแบบไม่ยั้งเผ็ดแซ่บจนน้ำหูน้ำตาไหล แต่นั่นก้คือเสน่ห์ของส้มตำที่ทำให้หลายคนติดอกติดใจกันมาจนถึงทุกวันนี้ แต่เคยสงสัยกันไหม ว่าอาหารรสแซ่บที่เราเรียกกันว่า “ส้มตำ” นั้นมีที่มาที่ไปยังไง ?
ส้มตำมีต้นกำเนิดที่ไม่ชัดเจนมากนัก แต่มีการสันนิษฐานว่ามีที่มาที่ไปเกิดมาจากภาคอีสานของไทยเรา สมัยช่วงสงครามเวียดนามได้มีการสร้างสะพานมิตรภาพขึ้นมาเพื่อลำเลียงอาวุธ ยุทโธปกรณ์ต่างๆเข้ามา พร้อมทั้งได้มีการนำเมล็ดมะละกอมาปลูกไว้ทั้งสองข้างทางของสะพานมิตรภาพ เพราเหตุนี้เองจึงทำให้มะละกอเป็นพืชที่นิยมปลูกกันทั่วภาคอีสาน และด้วยภูมิปัญญาของภาคอีสานบ้านเรา จึงคิดค้นอาหารรสชาติแซ่บๆที่มีมะละกอเป็นวัตถุดิบหลักจานนี้ขึ้นมานั่นเอง
คำว่า “ส้มตำ” เกิดมาจากการผสมผสานคำด้วยกันทั้งหมดสองคำ คำแรกก็คือคำว่า “ส้ม” ซึ่งเป็นภาษาท้องถิ่นของภาคอีสานมีความหมายว่าเปรี้ยว หรือ รสชาติเปรี้ยว และคำว่า “ตำ” นั่นก็คือการนำอุปกรณ์เครื่องครัวชนิดใดชนิดหนึ่งหรือที่เราเรียกกันว่า สาก โดยที่เราจะใช้สากเป็นตัวโขลกหรือตำส่วนผสมต่างๆให้เข้ากันนั่นเอง และเมื่อนำทั้งสองคำนี้มารวมกัน ก็จะได้ความหมายว่า อาหารที่มีรสชาติเปรี้ยวที่เกิดจากการโขลกหรือตำวัตถุดิบทั้งหมดให้เข้ากัน จึงเกิดคำว่า “ส้มตำ” ขึ้นมานั่นเอง และส้มตำก็มีชื่อเรียกอีกอย่างที่เป็นภาษาอีสานแท้ๆ คือคำว่า “ตำบักหุ่ง” ซึ่งคำว่า บักหุ่ง ก็คือมะละกอในภาษาอีสานนั่นเอง
ดังนั้นส้มตำอาจไม่ใช่อาหารโบราณของประเทศไทย หรือ ของประเทศลาวโดยตรง เนื่องจากวัตถุดิบหลายอย่าง ทั้งมะละกอหรือพริก ก็ต่างได้รับวัตถุดิบมาจากต่างประเทศทั้งนั้น แต่ไม่ว่าจะเป็นอาหารโบราณหรือไม่ ประเทศไทยจะเป็นต้นกำเนิดหรือเปล่า ก็ไม่มีใครสามารถปฏิเสธได้ว่าอาหารที่มีรสชาติแซ่บจานนี้เป็นอะไรที่ทานได้ทุกวันไม่มีเบื่อ และส้มตำยังเป็นอาหารที่ถูกโหวตจากชาวต่างชาติว่าเป็นอาหารที่ต้องลอง เพราะลองแล้วจะติดใจอีกด้วย
และถ้าใครนึกส้มตำรสชาติจัดจ้าน ก็อย่าลืมนึกถึง “แก้วปิ้งไก่” ของเรานะคะ รับรองว่าถ้าได้ลองแล้วจะติดใจเพราะรสชาติแซ่บทุกจาน นัวทุกคำจริงๆ ค่ะ


